Szukasz pracy w Polsce? Uważaj na fałszywe rekrutacje, których celem jest wyłudzenie Twoich danych lub pieniędzy. Bądź świadomy potencjalnych zagrożeń. Na tej stronie znajdziesz informacje i porady, które pomogą Ci uniknąć oszustw związanych z wyłudzeniami podczas procesu rekrutacyjnego. Dowiesz się, jak rozpoznawać fikcyjne oferty i jak chronić swoją prywatność w trakcie poszukiwania pracy. Poznaj skuteczne metody ochrony przed oszustwami #NaRekrutera.
Co to jest oszustwo #NaRekrutera?
Fałszywe oferty pracy nie są niczym nowym, jednak rozwój technologii w ostatnich latach spowodował, że w Internecie jest coraz więcej tzw. oszustw „na rekrutera”. Metody działania mogą być różne. Fikcyjne rekrutacje, w których chodzi tylko o pozyskanie informacji i danych albo oferowanie pracy lub pomocy
w jej znalezieniu pod warunkiem dokonania różnych opłat to najczęściej spotykane formy.
Pod pretekstem procesu rekrutacyjnego oszuści mogą próbować:
- Wyłudzić Twoje pieniądze
- Wyłudzić Twoje dane osobowe, które mogą posłużyć np. do zaciągania pożyczek czy otwarcia kont bankowych
- Zaangażować Cię w nielegalne działania – np. transfer pieniędzy
- Zainstalować na Twoim komputerze szkodliwe oprogramowanie, np. w celu włamania się na Twoje konto bankowe
Sygnały ostrzegawcze – jak rozpoznać fałszywe oferty pracy?
Oszuści wykorzystują fakt, że osoby szukające pracy chcą szybko znaleźć zatrudnienie, być może są w trudnej sytuacji materialnej, często bywają zdesperowane, a przez to stają się mniej czujne i łatwiej je namówić do różnych działań.
Co powinno wzbudzić Twoją czujność w czasie poszukiwania pracy?
Podejrzanie atrakcyjne oferty pracy
Oszuści tworzą fałszywe ogłoszenie o pracę, oferując wyjątkowo atrakcyjne warunki. Obiecują wysokie zarobki, lekką pracę, często w niepełnym wymiarze godzin, dużą wygodę, np. „pracę bez wychodzenia z domu”, nie mają wymagań związanych z doświadczeniem zawodowym.
Podejrzane nazwy firm i adresy mailowe
Oszuści wykorzystują nazwy znanych firm lub agencji pracy. Tworzą podobne do oryginalnych, fałszywe adresy e-mail lub strony www, przestawiając litery lub wstawiając znaki interpunkcyjne.
Żądanie opłaty lub założenia konta bankowego
Osoby podszywające się pod rekruterów proszą o pokrycie różnych kosztów (testów egzaminów, szkoleń), a niekiedy o założenie nowego konta w banku na potrzeby rekrutacji.
Rozbudowane formularze online
Oszuści proszą często o wypełnienie formularzy online, które wymagają podania wielu danych, np.: numeru PESEL, danych do logowania w serwisie bankowym, numeru karty i kodu CVC, dokładnego adresu zamieszkania czy nazwiska panieńskiego matki.
Presja czasu
Nieuczciwe osoby obiecują natychmiastowe zatrudnienie bez procesu selekcji, jednak pod warunkiem przekazania dokładnych danych, natychmiastowego wypełnienia formularzy czy zainstalowania aplikacji. Deklarują też przyśpieszenie rekrutacji po uiszczeniu opłaty.
Osobiste pytania
Niektórzy oszuści zadają pytania, które wydają się zbyt osobiste, niezwiązane z pracą lub naruszają prywatność kandydata/ki. To m.in. pytania o stan cywilny czy sytuację finansową. Profesjonalny rekruter nie zadaje takich pytań.
Polskie prawo jasno określa jakich informacji i danych pracodawca może żądać od kandydatów biorących udział w rekrutacji. Są to imię i nazwisko, data urodzenia, dane kontaktowe, wykształcenie, kwalifikacje zawodowe i przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
Dodatkowych danych, jak np. numer PESEL czy dokładny adres zamieszkania pracodawca może żądać od Ciebie DOPIERO PO ZATRUDNIENIU.
O co może zapytać rekruter:
- imiona i nazwisko
- data urodzenia
- kwestie związane z ofertą pracy
- doświadczenie zawodowe
- umiejętności i kwalifikacje
- osiągnięcia i plany zawodowe
- fakt posiadania numeru PESEL (ale nie będzie prosił o podanie)
Rekruter nie zapyta o:
- numer PESEL
- numer dowodu osobistego
- numer konta bankowego, hasło i login do konta
- dokładny adres zamieszkania
- stan cywilny plus posiadanie dzieci
- poglądy polityczne i światopoglądowe, religię, orientacja seksualna, niepełnosprawność
Korzystaj tylko ze sprawdzonych agencji pracy!
Decydując się na korzystanie z usług agencji pracy korzystaj tylko z usług sprawdzonych agencji, które zapewnią Tobie bezpieczeństwo rekrutacji i zatrudnienia.
Profesjonalne firmy rekrutacyjne działają zgodnie z Kodeksem pracy, Ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Ustawą o ochronie danych osobowych, RODO, Ustawą o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania czy Prawem zamówień publicznych. Rekrutowanym pracownikom gwarantuje to przejrzystość procesu rekrutacji, poszanowanie ich praw oraz bezpieczeństwo danych osobowych.
Rekruterzy nigdy nie warunkują przejścia do dalszych etapów rekrutacji od wpłat na konta, odbycia płatnych szkoleń lub testów. Koszty takich elementów rekrutacji ponosi pracodawca lub firma, której zlecił on znalezienie pracownika (np. agencja rekrutacyjna).
Rekrutacja jest zawsze BEZPŁATNA dla kandydatów! Oszuści mogą chcieć wykorzystać Twoją niewiedzę, żądając pieniędzy za:
- udział w rekrutacji
- przygotowanie jakichkolwiek dokumentów
- testy językowe
- testy sprawdzające wiedzę
- badania wstępne i szkolenia BHP
- przejście do kolejnego etapu rekrutacji
Jak się chronić przed oszustwem #NaRekrutera
Gdzie zgłosić oszustwo?
- Policja
Jeśli jesteś ofiarą przestępstwa, zadzwoń na numer alarmowy 112 lub z skontaktuj się z wydziałem do walki z cyberprzestępczością. Dane teleadresowe znajdziesz na oficjalnej stronie policji w zakładce „Jednostki”.
- Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK)
Wejdź na stronę internetową Urzędu, wszystkie niezbędne informacje znajdziesz w zakładce „Konsumenci”. Swoje podejrzenia możesz też zgłosić dzwoniąc na infolinię dedykowaną poradom konsumenckim lub wypełniając formularz. Zostaniesz przekierowany na podstronę ze spisem kontaktów do lokalnego Rzecznika Konsumenta oraz innych organów, które mogą być pomocne.
- Banki i instytucje finansowe
Jeśli jesteś ofiarą oszustwa finansowego, niezwłocznie zgłoś ten fakt w swoim banku, aby podjął odpowiednie działania w celu ochrony Twoich finansów i danych. Podejmij dalsze kroki, takie jak zablokowanie konta lub karty płatniczej, zmiana haseł.
- Biuro do Walki z Cyberprzestępczością (CERT)
Aby zgłosić incydent związany z oszustwem internetowym do CERT Polska, wypełnij formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie internetowej lub przekaż wiadomość SMS z fałszywym linkiem na numer wskazany na stronie.
Przydatne linki
Więcej informacji na temat bezpieczeństwa w Internecie możesz uzyskać na stronach: